در نظام حقوقی ایران، دادخواهی و طرح دعوی مستلزم رعایت تشریفات قانونی خاصی است که مهم ترین آن ها از طریق تقدیم دادخواست تحقق می یابد. مطابق ماده 48 قانون آیین دادرسی مدنی، شروع رسیدگی در دادگاه های حقوقی منوط به تقدیم دادخواست است.

خبرگزاری تسنیم ، :در نظام حقوقی ایران، دادخواهی و طرح دعوی مستلزم رعایت تشریفات قانونی خاصی است که مهم ترین آن ها از طریق تقدیم دادخواست تحقق می یابد. مطابق ماده 48 قانون آیین دادرسی مدنی، شروع رسیدگی در دادگاه های حقوقی منوط به تقدیم دادخواست است و بدون آن، دادگاه حق ورود به ماهیت دعوی را ندارد.
1. نحوه تنظیم دادخواست
دادخواست باید در فرم های مخصوصی که قوه قضاییه در اختیار مراجعین قرار می دهد تنظیم شود.
بر اساس ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنیدادخواست باید به زبان فارسی در روی برگ های چاپی مخصوص نوشته شده و حاوی نکات زیر باشد:1- نام، نام خانوادگی، نام پدر، سن، اقامتگاه و حتی الامکان شغل خواهان.تبصره- در صورتی که دادخواست توسط وکیل تقدیم شود مشخصات وکیل نیز باید درج گردد.2- نام، نام خانوادگی، اقامتگاه و شغل خوانده.3- تعیین خواسته و بهای آن مگر آنکه تعیین بها ممکن نبوده و یا خواسته، مالی نباشد.4- تعهدات و جهاتی که به موجب آن خواهان خود را مستحق مطالبه می داند به طوری که مقصود واضح و روشن باشد.5- آنچه که خواهان از دادگاه درخواست دارد.6- ذکر ادله و وسایلی که خواهان برای اثبات ادعای خود دارد، از اسناد و نوشتجات و اطلاع مطلعین و غیره، ادله مثبته به ترتیب و واضح نوشته می شود و اگر دلیل، گواهی گواه باشد، خواهان باید اسامی و مشخصات و محل اقامت آنان را به طور صحیح معین کند.7- امضای دادخواست دهنده و در صورت عجز از امضاء، اثر انگشت او.
تبصره 1- اقامتگاه باید با تمام خصوصیات از قبیل شهر و روستا و دهستان و خیابان به نحوی نوشته شود که ابلاغ به سهولت ممکن باشد.
تبصره 2- چنانچه خواهان یا خوانده شخص حقوقی باشد، در دادخواست نام و اقامتگاه شخص حقوقی نوشته خواهد شد.
و همان مشخصات مربوط به خوانده
تعهدات یا وقایعی که موجب طرح دعوی شده است
خواسته و بهای آن (در صورتی که مالی باشد)
دلایل و مستندات دعوی
در تنظیم دادخواست باید دقت کافی به عمل آید تا موارد فوق به طور کامل ذکر شود، چراکه نقص در دادخواست می تواند موجب اخطار رفع نقص و در صورت عدم اصلاح، صدور قرار رد دادخواست شود (ماده 54 ق.آ.د.م).
2. الصاق تمبر هزینه دادرسی
یکی از موارد مهم هنگام تقدیم دادخواست، پرداخت هزینه دادرسی و الصاق تمبر است. میزان این هزینه بسته به نوع دعوی (مالی یا غیرمالی) متفاوت است و مطابق تعرفه مصوب قوه قضاییه تعیین می شود. عدم پرداخت هزینه دادرسی نیز می تواند موجب صدور اخطار رفع نقص شود.
3. دادگاه صالح
بر اساس ماده 10 قانون آیین دادرسی مدنی، اصل صلاحیت محلی دادگاه محل اقامت خوانده است، مگر در موارد استثنایی که قانون گذار محل دیگری را صالح دانسته باشد (مانند دعاوی راجع به اموال غیرمنقول که در محل وقوع مال اقامه می شوند - ماده 12).
4. پیوست های دادخواست
خواهان باید تصویر یا رونوشت مدارک و مستندات خود را که به آن ها استناد می کند، به دادخواست پیوست کند و برابر اصل آن ها را نیز ارائه دهد. مدارکی نظیر سند رسمی یا عادی، شهادت شهود، نظریه کارشناس، یا سایر دلایل می تواند حسب مورد ضمیمه شود.
5. ثبت و ارسال دادخواست
پس از تکمیل فرم دادخواست و ضمائم آن، باید آن را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (در شهرهایی که این دفاتر دایر هستند) ثبت و به دادگاه صالح ارسال کرد. سامانه عدل ایران (adliran.ir) نیز امکان ثبت و پیگیری دادخواست را به صورت آنلاین فراهم کرده است.
جمع بندی
تقدیم دادخواست نیازمند رعایت اصول شکلی و ماهوی مشخصی است. بی توجهی به این موارد می تواند منجر به رد یا ابطال دعوی گردد. بنابراین مشورت با وکیل یا مشاور حقوقی پیش از طرح دعوی توصیه می شود تا از تضییع حقوق جلوگیری شود.
یادداشت از الهه ملا نعمت ، کارشناس حقوق
انتهای پیام/
{{name}}
{{content}}